หน้าแรก

โรคเห็บ

โรคเหา

โรคหิด

โรคไข้สมองอักเสบเจอี

โรคฉี่หนู

โรคปอดบวม

โรคพิษสุนัขบ้า

โรคไข้เลือดออก

โรคไข้ไรอ่อน

โรคไข้ดิน

โรคชิคุนกุนยา

โรคไข้หวัดใหญ่

โรคพยาธิปากขอ

โรควัณโรค

โรคพยาธิหอยโข่ง

โรคพยาธิเข็มหมุด

โรคพยาธิใบไม้ตับ

โรคหนอนพยาธิ

โรคพยาธิตัวจี๊ด

โรคพยาธิตัวตืด

โรคพยาธิตัวบวม

โรคมาลาเรีย

โรคหน่อไม้ปี๊บ

โรคอะมีบากินสมอง

โรคอุจจาระร่วง

 

โรคพยาธิตัวจี๊ด

  "คุณศรี อายุ 33 ปี มาหาหมอที่แผนก ผู้ป่วยนอก เนื่องจากมีอาการบวมเป็นก้อน ใหญ่ บริเวณขาขวา เจ็บๆคันๆ อาการบวม เป็นๆหายๆ แต่จะย้ายที่ไม่บวมซ้ำที่เดิม เป็นเช่นนี้มานาน 4 เดือน"
     
 
  คุณศรี : ดิฉันเป็นอะไรคะ  
     
  หมอแอน : คุณอาจะเป็นโรคพยาธิตัวจี๊ด หรืออาจบวมเนื่องจากแพ้อาหาร ยา และ สารอื่นๆ ค่ะ  
     
  คุณศรี : แล้วทำยังไงถึงจะรู้ว่าเป็นโรคอะไรแน่ๆ คะ  
     
  หมอแอน : จากอาการก็พอจะบอกได้ สำหรับโรคพยาธิตัวจี๊ด คนไข้มักจะเคยกิน เนื้อสัตว์สุกๆ ดิบๆ โดยเฉพาะพวกปลาน้ำจืด เช่น ปลาช่อน ปลาดุก ปลาไหล หรือสัตว์อื่นๆ เช่น เป็ด ไก่ หนู งู กบ ส่วนโรคภูมิแพ้อาจมีประวัติ ว่ามีอาการบวมทุกครั้งหลังที่กินอาหารหรือยาบางชนิด ตรงที่บวมมักจะคัน มากหรืออาจมีอาการภูมิแพ้อื่นๆร่วมด้วย เช่น น้ำมูก ไอ นอกจากนี้อาจ ต้องตรวจเลือดเพื่อยืนยันว่าเป็น โรคพยาธิตัวจี๊ดหรือเปล่า หรืออาจทดสอบ ทางผิวหนังเพื่อดูว่าแพ้สารที่สงสัยหรือไม่คะ  
     
  คุณศรี : สงสัยดิฉันจะเป็นโรคพยาธิตัวจี๊ด เพราะกินเนื้อสัตว์สุกๆ ดิบๆ บ่อยๆ อย่างที่คุณหมอพูด แต่ทำไมกินแล้วเป็นคะ  
     
  หมอแอน : พยาธิตัวจี๊ด เป็นพยาธิตัวกลมชนิดหนึ่ง ชื่อเป็นภาษาอังกฤษว่า Gnathostoma ปกติเป็นพยาธิของสัตว์ พวกสุนัขและแมว โดยพยาธิ ตัวเต็มวัยจะอาศัยในกระเพาะอาหารของสัตว์เหล่านี้แล้ววางไข่ออกมา พร้อมกับมูลสัตว์ ต่อมาไข่จะฟักเป็นตัวอ่อนในน้ำถูกไรน้ำกินเข้าไป แล้วใน ที่สุดจะถูกกินต่อโดยสัตว์พวกปลาน้ำจืดหรือเป็ด ไก่ หนู งู กบ ซึ่งพยาธิจะ เจริญไปเป็นตัวอ่อนระยะติดต่อ ส่วนมากจะอาศัยอยู่ตามกล้ามเนื้อและ ตับของสัตว์ดังกล่าว ถ้าคนกินเนื้อสัตว์เหล่านี้โดยที่ยังสุกๆ ดิบๆ ตัวอ่อนระยะ ติดต่อนี้ จะไชทะลุกระเพาะอาหาร และสามารถไชไปยังทุกส่วนของร่างกายได้ พยาธิมักทำให้เกิดอาการบวมเคลื่อนที่ตามผิวหนัง แต่จะไม่เจริญเติบโต เป็นตัวเต็มวัยในคน ดังนั้นจึงไม่แพร่พันธุ์ในร่างกายคนไข้  
     
  คุณศรี : เป็นโรคนี้แล้วจะมีอันตรายหรือเปล่าคะ  
     
  หมอแอน : โดยมาผู้ป่วยโรคพยาธิตัวจี๊ดไม่มีอาการรุนแรง อาการที่พบบ่อย คือ บวมตามผิวหนังเป็นก้อน บวมๆ ยุบๆ และเคลื่อนที่ได้ อาการรุนแรงที่พบ แต่ไม่บ่อย เกิดจากพยาธิไชเข้าไปในอวัยวะที่สำคัญ เช่น สมอง ตา ทำให้ เกิดอาการอักเสบ หรืออาจทำให้ผู้ป่วยทุพพลภาพได้  
     
  คุณศรี : ต้องรักษายังไง และนานแค่ไหนคะ  
     
  หมอแอน : การรักษาโรคพยาธิตัวจี๊ดต้องกินยารักษา นาน2-3 สัปดาห์ตามคำสั่งแพทย์ แต่ยาที่ใช้ตอนนี้ยังได้ผลไม่ค่อยดี คือให้ผลการรักษาประมาณ 60% เท่านั้น แต่ยางครั้งเมื่อกินยาแล้วอาจพบว่าพยาธิไชทะลุผิวหนังออกมา ข้างนอกได้ค่ะ ตามรูป    
     
 
 
     
  คุณศรี : แล้วคนที่ไม่หายจะทำยังไงคะ  
     
  หมอแอน : เนื่องจากพยาธินี้ไม่แพร่พันธุ์ในร่างกายคน เมื่อผ่านไป 2-3 ปี พยาธิก็จะ ตายไปเอง ดังนั้นถ้าไม่กินอาหาร สุกๆ ดิบๆ ที่มีพยาธินี้อีกก็หายขาดได้ค่ะ