Just another Faculty of Tropical Medicine Sites site
ทีมตรวจอุจจาระภาควิชาฯ ออกไปให้บริการตรวจคัดกรองการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับของประชากรในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองปลาน้อย จังหวัดสกลนคร
ณ วันที่ 1-7 สิงหาคม 2565 อ. ดร.อรวรรณ พู่พิสุทธิ์ ดร.ทิพยรัตน์ อยู่นวล และนายนิรันดร หอมสุวรรณ บุคลากรภาควิชาฯ ได้เข้าร่วมกิจกรรมโครงการ และร่วมลงพื้นที่ติดตามการดำเนินงานโครงการการติดตามเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมแก้ไขปัญหาผลกระทบต่อการแพร่โรคพยาธิใบไม้พื้นที่โครงการอ่างเก็บน้ำมวกเหล็ก จ.สระบุรี ร่วมกับกองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
ผศ. ดร.ธีระ กุศลสุข ผศ. ดร.กิตติพงษ์ ฉายศิริ นายเอกรินทร์ ภูดีปิยะสวัสดิ์ นายธวัชชัย เกตุบุญลือ เข้าร่วมโครงการให้ความรู้เรื่องโรคพยาธิแก่นักเรียน ชาวบ้านในพื้นที่ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ในการคืนความรู้สู่ชุมชนของการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องในการศึกษาวิจัยในพื้นที่ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ณ วันที่ 2–6 สิงหาคม 2565 ภายใต้โครงการวิจัยของ Professor Serge Morand
“รศ. ดร. นพ.ดร วัฒนกุลพานิชย์ หัวหน้าภาควิชา รศ. ดร.อุรุษา แทนขำ รองหัวหน้าภาควิชา และ ผศ. ดร.กิตติพงษ์ ฉายศิริ ให้การต้อนรับ Asst. Prof. Hsuan-Wien Chen พร้อมคณะนักศึกษาปริญญาตรีและปริญญาโท จากมหาวิทยาลัย National Chiayi University ประเทศไต้หวัน ในการมาศึกษาและฝึกงานที่ภาควิชาปรสิตหนอนพยาธิ คณะเวชศาสตร์เขตร้อน เกี่ยวกับปรสิตหนอนพยาธิในสัตว์น้ำและสัตว์เลื้อยคลาน และไรอ่อนปรสิตภายนอกพาหะนำโรคไข้รากสาดใหญ่ scrub typhus ระหว่างวันที่ 18-31 สิงหาคม 2565”
เจ้าหน้าที่ภาควิชาฯ ดร.ทิพยรัตน์ นายเอกรินทร์ และ นายนิรันดร ร่วมกับกรมควบคุมโรคในการสำรวจสัตว์พาหะกึ่งกลางของโรคพยาธิในพื้นที่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย และ จังหวัดระยอง
เจ้าหน้าที่ภาควิชาฯ ดร.ทิพยรัตน์ นายเอกรินทร์ และ นายนิรันดร ร่วมกับกรมควบคุมโรคในการสำรวจสัตว์พาหะกึ่งกลางของโรคพยาธิในพื้นที่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย และ จังหวัดระยอง
กรรมการตรวจประเมินห้องปฏิบัติการ EsPreL ได้มาประเมินห้องปฏิบัติการของภาควิชาฯ และให้ผ่านการประเมิน โดยมี รศ. ดร.ภูมิ และทีมนำเสนอหลักฐานประกอบการประเมิน
นักศึกษาจากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้เข้าร่วมการฝึกงานในภาควิชาฯ ภายใต้การดูแลของ รศ. ดร.อุรุษา แทนขำ
พยาธิสตรองจิลอยด์ เป็นพยาธิตัวกลมที่จัดอยู่ในกลุ่มพยาธิติดต่อผ่านทางดิน (soil-transmitted helminths) พบแพร่กระจายในหลายพื้นที่ทั่วโลก มีรายงานจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ถึงการระบาดที่เพิ่มมากขึ้นใน 10 ปี ย้อนหลัง จาก 100 ล้านคน เพิ่มเป็น 300 ล้านคนในปี 2021 โดยเฉพาะพื้นที่ประเทศเขตร้อน รวมไปถึงประเทศไทย ในขณะที่ภาควิชาปรสิตหนอนพยาธิ คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นหน่วยงานหลักแห่งหนึ่งที่ให้บริการตรวจวินิจฉัยโรคพยาธิชนิดนี้ โดยในแต่ละปีมีผู้ป่วยที่ประสงค์ขอรับตรวจจากทั้งในและต่างประเทศกว่า 100 ราย ในปี 2012 และเพิ่มมากขึ้นทุกปี จนกระทั่งมากกว่า 300 ราย ในปี 2021 โดยภาควิชาปรสิตหนอนพยาธิได้ให้บริการการตรวจวินิจฉัยโรคพยาธิดังกล่าวมากว่า 20 ปี โดยใช้วิธีพื้นฐานทางปรสิตวิทยา ได้แก่การเพาะเลี้ยงตัวอ่อนพยาธิ (Cultural method) ระยะแรบดิติฟอร์ม (rhabditiform larva) จากอุจจาระเป็นระยะฟิลาริฟอร์ม (filariform larva) และวินิจฉัยชนิดของพยาธิจากสัณฐานวิทยาของตัวอ่อน รวมไปถึงวิธีที่เป็นที่นิยมซึ่งให้ผลแม่นยำในปัจจุบันได้แก่ การตรวจสารภูมิคุ้มกันต้านการติดเชื้อ (serological test) ซึ่งสามารถตรวจหาการติดเชื้อพยาธิสตรองจิลอยด์ของผู้ป่วยจากซีรั่ม นอกจาก ในกรณี light infection ซึ่งยากต่อวิธีการตรวจวินิจฉัยแบบ Serology และ Cultural method ภาควิชายังได้พัฒนาการตรวจวินิจฉัยที่มีความแม่นยำสูงด้วยวิธีทางอณูชีวโมเลกุล โดยออกแบบ primers ที่มีความจำเพาะสูงต่อพยาธิดังกล่าว ทำให้สามารถใช้เทคนิคนี้ตรวจหาพยาธิระยะตัวอ่อนแรบดิติฟอร์มในอุจจระของผู้ป่วยโดยวิธี Polymerase Chain Reaction (PCR) โดยเป็นทางเลือกในกรณีที่ต้องการยืนยันผลการตรวจที่แม่นยำโดยเฉพาะกรณีผู้ป่วยที่ต้องได้รับยากดภูมิคุ้มกัน (immunosuppressive drugs) โดยใช้ primers ที่ออกแบบจาก บริเวณ 18S ribosomal RNA gene ได้แก่ SS-F: 5’AACAGCTATAGACTACACGGTA3’ และ SS-R: 5’ TTTATGCACTTGGAAAGCTGGT3’ ได้ถูกทดสอบและเปรียบเทียบกับวิธี Cultural technique ซึ่งเป็น gold standard
จากรูปด้านล่าง แสดงความไวของ primers ดังกล่าวที่สามารถเพิ่มปริมาณสารพันธุกรรมจากตัวอ่อนพยาธิสตรองจิลอยด์จำนวนเพียง 1 ตัว (รูป A) นอกจากนี้ primers ชุดนี้ยังมีความจำเพาะสูงโดยไม่จับกับสารพันธุกรรมของพยาธิในกลุ่มพยาธิที่ติดต่อผ่านทางดินชนิดอื่นๆ เช่น พยาธิไส้เดือน (Ascaris lumbricoides) พยาธิปากขอ (Necator americanus และ Ancylostoma duodenale) พยาธิแส้ม้า (Trichuris trichiura) เป็นต้น (รูป B)
